نویسنده

• هادی رزاق مرندی

عضو هیئت علمی پژوهشی دانشگاه مفید

چکیده

تعیین میزان مناسب استقلال نهادی دانشگاهها موضوعی اساسی برای دانشگاهها و آموزش‌عالی کشور است. در این پژوهش سعی شده است با بررسی نگرش برخی از ذینفعان آموزش‌عالی ایران، ویژگیهای برجسته استقلال نهادی اثربخش دانشگاههای دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به‌دست آید. برای جمع‌آوری اطلاعات علاوه بر استفاده از پرسشنامه، مدارک حقوقی نیز بررسی شد. در این تحقیق توصیفی 35 مؤلفه استقلال نهادی دانشگاهها، بر اساس نظر اندرسن و جانسون، به‌کار گرفته شدند. بررسی قوانین و مقررات نشان داد که دانشگاههای دولتی ایران در هشت مؤلفه استقلال دارند. گروههای ذی‌نفع علاوه بر تأیید استقلال در این هشت مؤلفه، خواستار استقلال در 16 مؤلفه دیگر بودند. این 24 مؤلفه در زمینه‌های استقلال اساسی و استقلال فرایندی قرار دارند و عمل به این نتایج، اداره کردن دانشگاههای ایران را از مدل کنترل دولتی به مدل نظارت دولتی تغییر می‌دهد و آنها را در فضای رقابتی داخلی و خارجی چابک‌تر می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

• استقلال دانشگاهی
• استقلال نهادی
• مدیریت آموزش‌عالی
• اداره کردن دانشگاه

عنوان مقاله [English]

Effective institutional autonomy in public universities in Iran: a necessity for mobility in globalized environment

چکیده [English]

Determining an appropriate level of institutional autonomy of universities is the main issue for universities and higher education in Iran. The purpose of this study was to determine the effective outstanding characteristics of institutional autonomy in public universities affiliated with Ministry of Science, Research and Technology by evaluating attitudes of certain Iranian higher education constituencies. In addition to a questionnaire for data collection, legal documents were also investigated. In this descriptive study, 35 components of university institutional autonomy which was introduced by Anderson and Johnson were used. A review of rules and regulations showed that Iran’s public universities have autonomy in 8 components. Moreover, constituencies groups demanded autonomy in 16 additional components. These 24 components are in the "substantial autonomy" and "procedural autonomy" areas. Applying these results alters the governance of public universities in Iran from "state control" model to "state supervision" model and makes them more agile in their internal and external competitive environments.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: University autonomy
• Institutional autonomy
• Higher education management
• University governance