نویسندگان

• اکرم رستم زاده ¹
• علیرضا محبوب اهری ²
• علی ایمانی ³

¹ کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ایران

² دانشیار اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران

³ دانشیار اقتصاد و مدیریت دارو، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ایران

چکیده

یکی از مهم‌ترین اهداف برنامه تحول آموزش پزشکی برآورد هزینه تمام­ شده تربیت دانشجوست. پژوهش حاضر با هدف برآورد هزینه تمام‌ شده آموزش دانشجویان دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. با استفاده از روش هزینه ­یابی بر مبنای فعالیت (ABC)، بهای تمام­ شده تربیت دانشجو در سال تحصیلی 95- 1394 در این دانشکده محاسبه شد. پس از شناسایی و احصای فرایندهای صورت گرفته در مراکز فعالیت، پنج گروه اصلی هزینه شامل پرسنلی، ملزومات مصرفی، استهلاک ساختمان، استهلاک تجهیزات و هزینه انرژی شناسایی شد. تسهیم هزینه ­های بالاسری با دو روش مستقیم و تعدیل جزئی صورت گرفت. محاسبات در دو سناریو بدون محاسبه استهلاک و با محاسبه استهلاک در فضای نرم­ افزار Excel 2010 صورت گرفت. مراکز فعالیت نهایی 67%، میانی 17% و بالاسری 16% از هزینه‌ها را به خود اختصاص دادند. هزینه پرسنلی با 74% بالاترین هزینه و هزینه- فرصت با 6/2% پایین ­ترین سهم از هزینه کل را داشتند. در سناریوی اول بهای تمام‌ شده ارائه یک واحد درسی 53 و متوسط بهای تمام‌ شده تربیت دانشجو 104.8 میلیون ریال و در سناریوی دوم بهای ارائه یک واحد درسی 50 میلیون ریال و متوسط بهای تربیت دانشجو 100 میلیون ریال بود. استفاده از نظام هزینه ­یابی بر مبنای فعالیت می­ تواند بخش عمده­ای از مشکلات مؤسسات آموزش­عالی را مرتفع سازد. با توجه به بالابودن سهم هزینه­ های پرسنلی از کل هزینه­ ها، برنامه ­ریزی مناسب در زمینه جذب و استفاده از نیروی انسانی و همچنین ظرفیت بدون استفاده برخی از اعضای هیئت علمی می ­تواند کارایی و بهره ­وری را به همراه داشته باشد. محاسبه و تحلیل بهای تمام­ شده باید به­ عنوان یکی از وظایف روزمره دانشکده­ ها مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• هزینه تمام شده
• هزینه یابی بر مبنای فعالیت
• دانشجو

عنوان مقاله [English]

Analysis and estimation of the cost of educating students with Activity Based Costing approach (ABC)

نویسندگان [English]

• Akram Rostamzadeh ¹
• Ali Reza Mahboob Ahari ²
• Ali Imani ³

¹ MSc in Health Services Management, School of Management and Medical Informatics, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.

² Associate Professor in Health Economics, School of Management and Medical Informatics, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.

³ Associate Professor in pharmacy economic, School of Management and Medical Informatics, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

One of the main goals of a medical education transition program is to estimate the cost of educating a student. The aim of this study was to estimate the final cost of student’s education in the Tabriz School of Management and Medical Informatics. The present study used the Activity Based Costing method (ABC) to calculate the cost of student education in the academic year 2015-16. After identifying and calculating the processes performed in the activity centers, five main groups of costs were identified, including personnel, consumables, building depreciation, equipment depreciation and energy costs. Overhead costs were shared by two direct methods and partial adjustment calculations were done in Excel 2010 in two scenarios without calculating depreciation, and with the calculation of the depreciation. The results showed that the final activity centers spent 67% of costs. The middle centers spent 17% costs and upper centers spent 16% of costs. The cost of personnel costs with 74%, had the highest cost and cost-opportunity with 2.6%, had the lowest share of total cost. In the first scenario, the completed cost of one course was 53 million Rials and the average cost of student education was 104.8 million Rials. In the second scenario, the cost of one course was 50 million Rials and the average cost of student education was 100 million Rails. The use of Activity Based Costing (ABC) system can solve a significant part of the problems of higher education institutions. Due to the high share of personnel costs in total costs, proper planning in the field of recruitment and use of manpower, as well as unused recruitment of some faculty members can bring efficiency and productivity. Cost calculation and analysis should be considered as one of the routine tasks of colleges.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Final cost
• Activity Based Costing
• Student