فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
گرایش به مهاجرت به خارج در جامعه پزشکی ایران: مطالعه ای کیفی
نویسندگان
1 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
چکیده
سرمایه فکری و انسانی یکی از پایه های اصلی رشد و ترقی کشورها محسوب می شود و کمبود چنین سرمایه ای در هر کشور فرایند توسعه را با مشکل مواجه می سازد. مهاجرت متخصصان و دانشمندان و روند آن به صورت مهاجرت نخبگان به ویژه مهاجرت پزشکان یکی از معضلاتی است که سیاستگذاری مدیریت علمی بسیاری از کشورهای جهان را به خود مشغول ساخته است. مهاجرت در میان جامعه پزشکان می تواند پیامدهای مختلفی را برای ساختار خدمات پزشکی هر کشور داشته باشد که کشور ایران نیز به تازگی با مهاجرت نخبگان پزشکی روبه رو شده است. لذا، این مطالعه با هدف تبیین گرایش به مهاجرت به خارج در جامعه پزشکی انجام شد. این مطالعه کیفی- توصیفی با مشارکت 33 نفر از پزشکان و پیرا پزشکانی انجام شد که قصد مهاجرت به خارج از کشور را داشتند یا به تازگی به کشوری دیگر مهاجرت کرده و ﺗﻤﺎیﻞ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ را داﺷــﺘﻪاند. از نمونه گیری هدفمند و نظری طی مصاحبه نیمه ساختارمند در گردآوری داده ها بهره گرفته شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی عرفی و کدگذاری با نرم افزار Atlas.ti8 انجام شد. برای تبیین گرایش به مهاجرت، یافته‌های کیفی نشان داد که کدهای مصاحبه‌ها از دو طبقه اصلی جاذبه‌های مقصد و دافعه‌های مبدأ تشکیل شده‌اند. تحلیل دادهها به استخراج دو طبقه اصلی شامل دافعه‌های مبدأ با 5 زیرمقوله عوامل اقتصادی-شغلی، عوامل فرهنگی-اجتماعی، عوامل سیاسی-مذهبی، عوامل آموزشی و تحصیلی و عوامل شخصی و نیز جاذبه‌های مقصد با 5 زیرمقوله قانونمندی و روابط، احساس امنیت، امکانات رفاهی و مادی، فرصت‌های آموزشی و فرصت‌های شغلی منجر شد. نتایج حاکی از آن بود که پزشکان و پیراپزشکان به دلیل مسائل دافعه در کشور و جاذبه‌های زیاد در کشور مقصد به مهاجرت گرایش پیدا کرده‌اند. از سیاستگذاران حوزه سلامت و پزشکی انتظار می رود تا برای پیشگیری و مدیریت روند مهاجرت نیروهای متخصص پزشکی، برنامه ها و قوانینی شفاف را درخصوص مدیریت و رفع موانع ماندگاری جامعه پزشکی و تقویت جاذبه ها تدوین کنند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Attitude toward migrate abroad in Iranian medical community: a qualitative study
نویسندگان [English]
- AbouAli Vedadhir 1
- Somayeh Eshraghi 2
1 Associate professor of Anthropology and Health Studies, Department of Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Iran.
2 Researcher and Master of Science in Social Sciences, Islamic Azad University, Tehran Branch, Iran.
چکیده [English]
Intellectual and human capital is one of the main foundations of the countries' growth and development, and the lack of such capital makes development process difficult. The migration of specialists and scientists and its trend as elite migration, especially the migration of physicians, is one of the problems that has plagued the scientific management policy of many countries around the world. This migration within the medical community can have different consequences for the structure of the medical services in any country. Iran has also recently faced with migration of the medical elite. Therefore, this article aimed at explaining the tendency to migrate abroad in the medical community. This qualitative-descriptive study was conducted through the participation of 33 physicians and paramedics who were planning to migrate abroad, or have recently immigrated to another country and had a desire to participate in the study. Purposeful and theoretical sampling was used during the semi-structured interviews for collecting data. Data were analyzed using conventional inductive content analysis and coding by using Atlas.ti8 software. In order to explain the tendency for migration, the qualitative findings showed that the interview codes were composed of two main categories of destination attractions and origin repulsions. Data analysis led to the extraction of two main categories: 1) Origin repulsions including 5 subcategories of economic-occupational factors, socio-cultural factors, political-religious factors, educational factors, and personal factors and 2) Destination attractions including 5 sub-categories of legality and relationships, security, welfare-financial conditions , and educational and job opportunities. The results indicated that physicians and paramedics have tended to migrate due to repulsion issues and high attractions in the destination country. Health and medical policy-makers are expected to develop transparent programs and laws to prevent and manage the migration process of medical professionals, to manage and remove barriers to medical community persistence and to enhance attractions.
کلیدواژه‌ها [English]
- Medical community
- Brain Drain
- Attraction factors
- Repulsions factors
- Inductive content analysis
2. Asadi, H., Ahmadi, B., Nejat, S., Sari, A.A., Garavand, A., Kia, A.A., & Hasoumi, M. (2018). Factors influencing the migration of Iranian healthcare professionals: A qualitative study. PloS one, 13(6), 1-11.
3. Charmaz, K. (2014). Constructing grounded theory. London: Sage.
4. Ensafnews (2016). Retrieved from www.ensafnews.com (in Persian).
5. Flick, U. (2014). An introduction to qualitative research. Sage Publications Limited.
6. Ghaneirad, M.A. (2017). Knowledge elite: Partnership or migration?. Tehran: Institute of Social and Cultural Studies (in Persian).
7. Javaheri, F., & Serajzadeh, S.S. (2005). Leaving behind the home: A study on the attitude of university students towards migration to foreign countries. Journal of the Faculty of Literature and Humanities (Kharazmi University), 13(50-51), 53-88 (in Persian).
8. Lee, E., & Moon, M. (2013). Korean nursing student’s intention’ to migrate abroad. Nurse Education Today, In Press.
9. Medical System Organization (MSO). (2019). Retrieved fromwww. asriran.com (in Persian).
10. Oneil, T., Fleury, A., & Foresti, M. (2016). Women on the move migration, gender equality and the 2030 Agenda for sustainable development. Federal Department of Foreign Affairs FDFA, Swiss Agency for Development and Cooperation SDC.
11. Panahi, R. (2012). Factors affecting the brain drain from Iran. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(3), 3003-3015.
12. Salimi, Kh. (2019). Studying the degree of Tehran university student's tendency to educational migration and factors affecting it. Faculty of Literature and Humanities, Dissertation for the MA of Social Science Research, University of Kharazmi Tehran (in Persian).
13. Shahabadi, A., SepehrDoust, S., & Jamebozorgi, A. (2012). The effect of protection of intellectual property rights on brain drain from selected developing and developed countries. Journal of Scientific and Technology Policy, 5(1), 87-98 (in Persian).
14. Shahbazi, M. (2014). Immigration of the scientific elite in the age of globalization. Tehran: Neda Aryan Publishing (in Persian).
15. Tabrizi, M. (2014). Qualitative content analysis from the perspective of deductive and inductive approach. Journal of Social Sciences, 64, 105-38 (in Persian).
16. Tavakol, M. (2011). Brain drain: Problems and solutions. Islamic Perspective, 8, 161-171.
17. Tayebi, S.K., Emadzadeh, M., & Rostami, H. (2011). The effect of brain drain on economic growth of developing countries. Journal of Economic Growth and Development Research, 1(2), 71-94 (in Persian).
18. Zolfigol, M.A. (2004). Gene migration. Journal Management System, 14(34), 13-22 (in Persian).
)