نویسندگان

• مجید آقایی ¹
• مهدیه رضاقلی زاده ²
• فریده باقری ³

¹ دکترای اقتصاد و پژوهشگر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران

² دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

³ عضو هیئت علمی و مدیر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران

چکیده

سرمایه انسانی یکی از مهم‌ترین ابعاد و ظرفیتهای موجود در رشد اقتصادی است که در رفع نابرابریها نقش عمده‌ای دارد. با توجه به اینکه سرمایه انسانی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در رشد اقتصادی می‌تواند نقش چشمگیری در توسعه داشته باشد، هدف این پژوهش علاوه بر مقایسه تطبیقی رشد و توسعه در استانهای ایران، بررسی رابطه میان سرمایه انسانی و رشد اقتصادی و نیز تأثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی استانها به‌صورت کمّی برای پاسخ به این سؤال بود: آیا رشد علمی در استانها رشد اقتصادی را فراهم می‌کند؟ در این پژوهش از الگوهای اقتصادی و مدل داده‌های پانلی برای تعیین میزان رابطه میان سرمایه انسانی و رشد اقتصادی استفاده شد. جامعه آماری تمام استانهای کشور بودند که طبق شاخص وزارت صنعت، معدن و تجارت، به سه دسته استانهای توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته تقسیم می‌شوند. رابطه بین سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در سه گروه استانهای یادشده طی دوره زمانی 87-1379 آزمون و بررسی شد. نتایج نشان داد که شاخص سرمایه انسانی تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی هر سه گروه داشت. البته، تأثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در استانهای توسعه یافته بیشتر از دو گروه دیگر بود و بخشی از شکاف توسعه‌ای را که میان سه گروه وجود دارد، می‌توان بر اساس شکاف موجود در شاخص سرمایه انسانی آنها توضیح داد.

کلیدواژه‌ها

• سرمایه انسانی
• رشد اقتصادی
• استانهای توسعه یافته
• استانهای کمتر توسعه یافته
• استانهای توسعه نیافته
• مدل پانل دیتا

عنوان مقاله [English]

The effect of human capital on economic growth: The case of Iran’s provinces

نویسندگان [English]

• Majid Aghaei ¹
• Mahdieh Rezagholizadeh ²
• Farideh Bagheri ³

¹ Ph.D. Student in Economics, University of Tarbiat Modares and Researcher at Statistical Research and Training Centre

² Ph.D. Student in Economics, University of Tarbiat Modares

³ M. A. in Economics, Statistical Research and Training Centre

چکیده [English]

Human capital is one of the most important factors in economic growth and it has important role in the inequalities declination. The purpose of this study was to compare the development of Iran’s provinces and also to examine the quantitative effect of human capital on the economic growth in provinces to reply to this question: whether the scientific growth in provinces lead to economic growth? We used economic theories and Panel- Data Model to determine the relationship between human capital and economic growth. The statistical population in this peper was Iran’s provinces that based on the Ministry of Industry, Mine and Trade’s indexes, divide to developed provinces, less developed provinces and non-developed provinces. The relationship between Human Capital and economic growth investigated in period of 2000-2008. The results indicated that human capital index (the number of graduated from universities) had positive effect on economic growth of three groups of provinces. But the effect of human capital on economic growth in developed provinces was higher than other groups. One can articulate that some development gaps among three groups of provinces are related to current gaps in human capital index.

کلیدواژه‌ها [English]

• human capital
• economic growth
• Developed Provinces
• Less Developed Provinces
• Non-developed Provinces
• Panel Data Model