نویسندگان

• مرتضی سامتی ¹
• مصطفی عمادزاده ¹
• بهروز بختیاری ²

¹ عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

² کارشناس ارشد علوم اقتصادی

چکیده

امروزه دانشگاه ها،‌ به عنوان مراکز تربیت نیروی انسانی متخصص کشورها، نقش مهمی در افزایش رشد و توسعه اقتصادی ایفا می کنند. در همین راستا, اقتصاد آموزش عالی در چند دهه اخیر گامهای مؤثری در جهت نحوه تخصیص بهینه منابع فیزیکی و انسانی در دانشگاه ها و افزایش کارایی آنها به عنوان واحدهای تولیدی چند ستاده ای برداشته است. با توجه به اینکه در چند سال اخیر دانشگاه های دولتی ایران قسمت اعظم منابع خود را صرف تولید آموزشی کردند، این مقاله با در نظر گرفتن دانشگاه های دولتی به عنوان واحدهای تولیدی تک ستاده ای (تولید آموزشی) و بررسی ارتباط عوامل انسانی و فیزیکی 21 دانشگاه دولتی کشور برای دوره زمانی 1373-1377 و تلفیق داده های مقطعی و زمانی، یک تابع تولید خطی خاص آموزشی را در قالب یک سیستم معادلات همزمان، به روش حداقل مربعات وزنی (WLS) برآورد می کند که در آن کیفیت تولید آموزشی، سیاستهای پذیرش دانشجویان کارشناسی و کیفیت هیأت علمی دانشگاه
به‎صورت درونزا رفتار می‏کنند. نتایج پژوهش حاکی از آنند که در سالهای اخیر سیاستهای پذیرش دانشجویان کارشناسی دانشگاه ها در راستای افزایش کیفیت تولید آموزشی آنها نبوده است؛ با این حال کیفیت هیأت علمی، بودجه های گروه های آموزشی، عملیات کمک آموزشی و بودجه های اختصاصی دانشگاه ها در جهت ارتقای سطح کیفیت تولید آموزشی به کار گرفته شده‏اند. افزایش بودجه‏های خدمات اداری از کیفیت تولید آموزشی کاسته‏اند و بودجه‏های پژوهشی دامنه فعالیتهای آموزشی دانشگاه ها را کاهش داده اند. این نتایج، علاوه بر اینکه بیانگر وضعیت‏سیاستگذاری بخش آموزش عالی در چند سال اخیر هستند، می توانند به عنوان ابزاری مفید برای برنامه‏ریزی آموزش عالی در سطح دانشگاه های کشور به کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

• تابع تولید آموزش
• آموزش عالی
• کیفیت آموزشی
• سرمایه انسانی
• رشد اقتصادی
• دانشگاه های دولتی

عنوان مقاله [English]

MODELING OF HIGHER EDUCATION PRODUCTION FUNCTION (Case study: state universities of IRAN)

نویسندگان [English]

• Morteza Sameti ¹
• Mostafa Emadzadeh ¹
• Behruz Bakhtiari ²

¹ Faculty member of Isfahan University

² Master of Economic Science

چکیده [English]

Today, human capital has an important role in growth and economic development. In recent decades, economic studies of education, specially higher education, have analysed the educational process through production function specification. A major problem of studies in higher education is the complexity which is introduced by joint production. Common sense is that higher education, and universities in particular, produce three outputs jointly, education, research and public services. In this study, it is assumed that the universities produce only education.
This research by considering 21 state Universities as single output production units (as education procedures) investigates the relationship between human resources and physical resource for period of1373-1377.
Using a three – equation simultanious model, the university output quality, the university student admissior policy and the teaching staff quality are treated endognously. The results that have been generated by weighted least-squares (WLS) illustrate that in recent years, the student admission policies has decreased the university output quality. But the teaching staff quality as a human resource, has increascd the educational production quality.
In the other hands, physical resources, for example, educational department budgets, educational aid budgets and self-financed budgets have increased the educational production quality. Research budgets have declined educational activites domain and administrative budgets have declined educational output quality. So, this is obvious that output variable reflects quantity and quality of educational production. Finally, the results are included the suitable offers for policy decisions in area of higher education.

کلیدواژه‌ها [English]

• Education Production Function
• Higher Education
• Education Quality
• human capital
• economic growth
• universities