نویسندگان

• سید محمد اعرابی ¹
• سعید موسوی ²

¹ استاد دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی

² دکترای مدیریت بازرگانی از دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

به منظور تعریف الگویی برای مدیریت دانش در پژوهشگاهها برای ارتقای عملکرد آنها، پس از مطالعه ادبیات موجود در این حوزه مشخص شد که سه دیدگاه اصلی در خصوص مدیریت دانش و جایگاه آن در سازمانها وجود دارد. یک دیدگاه به مفهوم مدیریت دانش همچون مفاهیمی نظیر مدیریت تحول و مدیریت تغییر در سازمانها می‌نگرد. دیدگاه دوم معتقد است که در هر حوزه‌ای از سازمانها که بر اساس مدلهای مختلف از جمله مدل زنجیره ارزش پورتر مفهوم و جایگاه مدیریت اطلاعات تعریف شده است، می‌توان آن را با مدیریت دانش جایگزین کرد. دیدگاه سوم به مفهوم مدیریت دانش از دیدگاه سیستمی و استراتژیک نگریسته است. بر اساس دیدگاه سوم استراتژی مدیریت دانش به عنوان یک استراتژی وظیفه‌ای تلقی می‌شود و در کنار سایر استراتژیهای وظیفه‌ای قرار می‌گیرد.
در این پژوهش مفهوم مدیریت دانش از منظر دیدگاه سوم مدنظر بوده است و پس از مطالعات فراوان در حوزه ادبیات مربوط به مفهوم مدیریت دانش این دیدگاه انتخاب و بر اساس آن مدل مفهومی پژوهش طراحی و پیشنهاد شده است. فرضیه اصلی پژوهش به این شکل تعریف شده است که هماهنگی بین استراتژیهای دانش، تولید و توسعه دانش، انتقال دانش و به‌کارگیری دانش در پژوهشگاهها با توجه به استراتژی کار پژوهشگاهها به ارتقای عملکرد آنان منجر می‌شود.برای آزمون این فرضیه جامعه آماری پژوهشگاههای وابسته به سازمانها و مؤسسات دولتی در نظر گرفته شدند که مقایسه عملکرد آنان با میزان هماهنگی استراتژیهای اتخاذ شده توسط آنها در حوزه سیستم مدیریت دانش و زیر سیستم‌های آن می‌توانست محمل خوبی برای آزمون فرضیه پژوهش باشد. پس از انتخاب نمونه معرف جامعه آماری، پرسشنامه‌ای طراحی شد و پس از آزمون روایی و پایایی آن در اختیار پژوهشکده‌های عضو نمونه جامعه آماری قرار گرفت. پرسشنامه حاوی دو دسته سؤال بود که یک دسته سؤالات با پاسخهای بسته بودند که بر اساس درجه بندی لیکرت از 1 تا 5 تقسیم شده بودند و پاسخهای ارائه شده در این بخش از پرسشنامه داده‌های کمّی آزمون فرضیه را تشکیل می‌دادند. گروه دوم سؤالات پرسشنامه سؤالات با پاسخهای باز بودند که پاسخهای تشریحی و تفصیلی به آنها داده‌های کیفی آزمون فرضیه را تشکیل می‌دادند. پس از توزیع و جمع‌آوری پرسشنامه‌ها، داده‌های کمّی با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل آماری شدند. داده‌های کیفی هم با روش تحلیل محتوا، تحلیل و با تعریف شاخص هماهنگی کمّی شدند و در نهایت، تحلیل آماری هم در خصوص آنها انجام شد. نتیجه نهایی هر دو تحلیل کمّی و کیفی داده‌های جمع‌آوری شده حاکی از تأیید فرضیه اصلی مطرح شده در پژوهش است.

کلیدواژه‌ها

• مدیریت دانش
• نقاط مرجع استراتژیک
• پژوهشگاه
• تحلیل محتوا و هماهنگی استراتژیک

عنوان مقاله [English]

Strategic Knowledge Management Model for Research Centers Performance Promotion

نویسندگان [English]

• Seyed Mohammad Aarabi ¹
• Saeid Mousavi ²

¹ Department of Management, Allame Tabatabaei University, Tehran, Iran

² Department of Management, Allame Tabatabaei University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In order to identify a model for knowledge management in research centers performance promotion, after studying the literature, it was so clarified that there are three basic views regarding knowledge management and its position in organizations. One view looks upon knowledge management concept as such concepts as change management and transformation management in the organization. The second view believing that in each department of the organizations, the information management concept and position have been defined, it can be replaced by knowledge management. The third view looks upon the knowledge management concept from the systemic and strategic viewpoint. In this research, the researcher's view to the knowledge management concept is of the third view and on same basis, the conceptual model of research has been designed and suggested. The main theory of research has been so defined as: Alignment among knowledge strategies, knowledge production and development, knowledge transfer and knowledge application in research centers, leads to their performance promotion. To experiment this theory, the sample representing the statistical society selected, a questionnaire was designed and, after its validity and reliability tests, was distributed among the research centers of the target statistical society. After distribution and collection of the questionnaires, the quantitative data were statistically analyzed by SPSS software. The qualitative data were analyzed via content analysis method, and quantitatively coordinated by index definition. Finally, statistical analysis was conducted. The final results of both quantitative and qualitative analysis approved the main theory set forth in research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Knowledge Management
• Strategic Reference Points (SRPs)
• Research center
• Content Analysis
• and Strategic Coordination