بهینه یابی ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشگاههای دولتی ایران

نویسنده

عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

در دهه‌های اخیر آموزش‌عالی گسترش بسیاری یافته است. دلیل اصلی این رشد عوامل قانونی، اقتصادی، عدالتخواهانه و نیز پاسخ به تقاضای اجتماعی در همه کشورهای جهان بوده است. به طوری که تعداد دانشجویان جهان از 13 میلیون نفر در سال 1960 با بیش از 12 برابر افزایش به 7/158 میلیون نفر در سال 2008 رسیده است. با وجود این، گسترش آموزش‌عالی با محدودیتهایی از جمله کمبود مدرس، کمبود فضای فیزیکی و کمبود منابع مالی مواجه بوده است. در مطالعه حاضر، با هدف تعیین ظرفیت بهینه پذیرش دانشجو، در چارچوب روش توصیفی و با کاربرد یک مدل برنامه‌ریزی خطی و در نظر گرفتن سه محدودیت اصلی گسترش آموزش‌عالی، میزان بهینه ظرفیت پذیرش دانشجو بر حسب تعریف «دانشجوی مقیاس» محاسبه شده است. یافته‌ها نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق دانشگاههای کشور بیش از ظرفیت بهینه به پذیرش و آموزش دانشجو اقدام کرده‌اند،
به‌طوری که نسبت تعداد دانشجوی موجود به مطلوب در سطح وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معادل 7/2
به دست آمد. توصیۀ نهایی بررسی حاضر اولویت دادن به بخش آموزش‌عالی و افزایش حمایتهای مالی و قانونی از آن به جای کاهش پذیرش و نیز توجه عملی بیشتر به این بخش از جانب برنامه‌ریزان، سیاستگذاران و مسئولان کشور است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining the Optimal Capacity for Student Admission among Public Universities in Iran

نویسنده [English]

  • Ahmad Reza Roshan

Faculty Member, Institute for Research and Planning in Higher Education

چکیده [English]

Through recent decades the higher education has seen tremendous growth in the world. Much of this is due to legal, economical, Justice and social needs responsive in all over the world. The number of college students has increased twelve times from 13 million in 1960 to 158.7 million in 2008. However, this expansion has faced limitations related to relevant norms in human, physical and financial resources. This study was designed with the purpose of specifying the capacity of students’ admission in the framework of descriptive method and a leaner planning model. In this regard three principal limitations of higher education expansion, and the appropriate adjustment of students’ admission based on “student scale” were calculated. The linear programming method indicated that student admission by public universities exceeded the optimum capacity. It was 2.7 times more than the optimum. The proposed policy recommendations were giving priority to higher education sector, increasing financial and legal supports, and paying more practical attention to this sector from planners, policy makers and Iranian authorities instead of lowering student admission.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Expanding Higher Education
  • Linear programming model
  • Optimal Admission Capacity
  • public universities
  • Iran